Varaire
Veratrum album
Melanthiaceae
Àutri noum : Veraire, Avarai, Avaraire, Petaire.
Noms en français : Vératre blanc, Hellébore blanc.
Descripcioun :Lou varaire trachis dins li pesquié e li melounié de mountagno. Es uno grando erbo, forto, emé de gràndi fueio alterno senso pecou. L'enflourejado en grapo sarrado èi coumpausado de flour blanquinouso mens o mai verdo, emé la baso di tepalo pu sourno. Se sias un "gencianaire", avisas vous de lou pas counfoundre emé la genciano que li fueio se sèmblon proun.
Usanço :Lou varaire es uno planto mourtalo de la racino i grano. Parié qu'Alessandre-lou-Grand fuguè empouisouna em'acò. Paraliso l'esistème nervous, aro se n'en servon soulamen en oumeoupatìo. Emé li racino s'adoubo uno poutingo bono contro li niero o àutri bestiouno.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veratrum
Famiho : Melanthiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Pesquié
- Bos clar
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Veratrum album L., 1753
Peludello
Pilosella officinarum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Erbo-pelouso, Pelouso, Pelouseto, Erbo-dóu-gabard.
Nom en français : Piloselle.
Descripcioun :La peludello se recounèis à si fueio di proun pelouso en roseto. Coume fai de fiéu (estouloun), se pòu vèire souvènti-fes de perterro de peludello. Pèr la destria dis autro peludello fau regarda que li fiéu dounon de fueio de mai en mai pichoto que li de la rouseto de despart à flour e mesuro que s'aluenchon.
Usanço :Contro li bruladuro e pougnaduro de serp, quicha de fueio fresco e bouta en emplastre (M. Amir, 1998). S'utiliso despièi l'Age-Mejan pèr sougna li blessaduro (lucho contro l'enfecioun), amelioura la visioun, e contro li saunamen de nas (en poudro). De nouta qu'aquelo erbo fai de pouisoun qu'empacho lis autro de poussa.
Port : Erbo
Taio : 3 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pilosella
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à óutobre
Liò : Tepiero seco
- Prado à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Pilosella officinarum Vaill., 1754
(= Hieracium pilosella L., 1753 )